menu

Bas

“Als je eenmaal begint, kun je niet meer stoppen”: Afvalbassie’s afvalpassie

Bas van Gangelen uit Lewenborg loopt graag hard. Maar hij loopt niet zomaar hard, sinds een paar jaar ‘plogt’ hij: tijdens het hardlopen raapt hij troep van de grond. Het woord is een samenstelling van het Zweedse ‘plocka’: oprapen en het Engelse ‘joggen’. “Als je me drie jaar geleden had gezegd dat ik dit zo fanatiek zou doen, had ik je voor gek verklaard”, lacht hij.

“Ik was gewoon aan het hardlopen en werd steeds een beetje fanatieker. Via de app Strava, waarin je je sporttijden- en afstanden kunt bijhouden, zag ik dat de Groningse ultrarunner Nico Swart een stukje had geschreven met een foto erbij over het zogenaamde ‘ploggen’. Dit inspireerde me om het ook te doen, eigenlijk ook omdat ik het ‘gewone’ hardlopen al wat saaier begon te vinden en variatie zocht. Daarom deed ik tussendoor bijvoorbeeld al wat extra krachtoefeningen, maar dat ploggen leek me ook leuk voor de afwisseling. En het grappige is: daarvoor had ik helemaal geen oog voor dat afval. Pas toen ik het ging oprapen en er op ging letten, zag ik pas hoe absurd veel er overal ligt.”

Speciale tas
Hij begon eerst met één vuilniszak, maar dat werden er al snel twee: “Die zak was gewoon halverwege al vol. Dat vond ik zonde. Sinds kort heb ik een speciale rugzak, die heeft het Groningse bedrijfje Smartbags voor en met mij ontwikkeld, nadat ze mijn Instagrampagina ‘Afvalbas’ hadden gezien. Dat vind ik niet alleen heel gaaf, maar ben er ook trots op! Zij zijn gespecialiseerd in het maken van sporttassen en hebben contact met me gezocht voor een heuse ‘plogging rugzak’ waarmee je kunt hardlopen en vuil verzamelen. Want met steeds meer vuilniszakken rennen, daar kreeg ik uiteindelijk wel serieuze rugklachten van.”

Grenzen
“Natuurlijk heb ik handschoenen aan”, verklaart Bas. Al is een blikje of flesje oprapen niet eens zo vies, hij had wel z’n bedenkingen bij alle mondkapjes die hij in het begin tegenkwam. “Alleen zag ik er zó veel, dat ik ze niet in de natuur wilde laten liggen en wel meenam. Maar toen ik laatst een volle luier zag, heb ik die toch maar even voorbij gerend… Er zijn grenzen!”

Treurig
“Het ploggen geeft een fijn gevoel, iets te kunnen bijdragen, maar is ook frustrerend”, gaat hij verder. “Als ik langs mijn route de ontelbare blikjes energydrank opraap, en een week later ze er gewoon wéér liggen. Soms gewoon náást een vuilnisbak! Dat is toch treurig?”, verzucht hij. “Ik zie het wel als symbool van hoe achteloos we met de aarde omgaan. En dat we in een enorme consumptiemaatschappij leven waarin alles na één keer gebruiken wordt weggegooid. Terwijl we ook zoveel meer zouden kunnen hergebruiken, recyclen, of zonder verpakking kunnen leveren.”

Verschil maken
Nadat Bas terug is van zijn rondje ploggen, stalt hij al zijn ‘gevonden voorwerpen’ uit op de grond en maakt er een foto van voor zijn Instagrampagina. “Hierdoor merkte ik heel direct dat er veel minder kleine frisdrankflesjes in de natuur liggen sinds hier statiegeld op zit. Dat is echt geweldig! Hopelijk gaat het ook zo met de blikjes, als daar statiegeld op komt (vanaf 2023 zit er statiegeld op blikjes, red.). Dat maakt écht verschil. Ik hoop dat meer hardlopers gaan ploggen, dat gebeurt nog niet heel vaak. Maar gelukkig zijn er wel de ‘gewone’ wandelaars die met hun grijpertjes meehelpen om vuil te rapen. “Ik hoop dat we met elkaar andere mensen inspireren om het zelfde te doen. Ga je naar buiten, de natuur in. Neem eens een vuilniszak en handschoenen mee en draag je steentje bij aan een schonere wereld.” Alleen wel één waarschuwing, lacht Bas: “Als je eenmaal begint, is het moeilijk om te stoppen….”

Foto: Pepijn van de Broeke

Interviews

Gerard

‘Kapot gereedschap is meer waard dan je denkt’

 

Een vastgelopen naaimachine, een boor die niet boort. Daar heb je niets meer aan toch? Gerard te Meerman van Vereniging Gered Gereedschap ziet dat anders. Hij repareert gereedschap voor mensen in ontwikkelingslanden. “In Nederland is het vaak goedkoper om nieuw gereedschap te kopen dan om het te repareren. Maar in ontwikkelingslanden is gereedschap echt schaars.”

Lees meer

Mike

“Hoe je oesterzwammen kweekt op koffiedik.”

Mike de Jong gooide na 13 jaar zijn succesvolle carrière in de e-commerce over een hele andere boeg. Hij ontwikkelt kweekkits waarmee mensen thuis op een duurzame manier zwammen kunnen kweken. Je moet er maar opkomen. “Wat er zo leuk aan is? Je weet precies wat erin zit en het is nog eens duurzaam ook.”

Lees meer

Korné

“Dingen die niet gebruikt worden een nieuwe bestemming geven, dát vind ik mooi”

Korné Boekholt begon zo’n tien jaar geleden met het sleutelen aan fietsen. Uit idealisme, als hobby en omdat hij niet beter ‘weet’. “Wij gooiden vroeger geen dingen weg die je nog kon gebruiken. Altijd proberen te repareren. Zo ben ik opgevoed”, vertelt Korné. In zijn zaak Fietslab verkoopt hij dan ook geen nieuwe fietsen. Alleen gebruikte.

Lees meer

Kuneke

“Als je zin hebt in een nieuw kledingstuk, dan hoef je dat echt niet te kopen”

“In de afgelopen decennia zijn veel mensen kleding als wegwerpartikel gaan zien. Dat tij proberen we een klein beetje te keren.” Dat zegt Kuneke Jansma, drijvende kracht achter kledingbibliotheek Parti Martini in Groningen, waar ze anderhalf jaar geleden mee begonnen is. “Een kledingbieb is net als een boekenbieb, maar dan voor kleding”, legt ze uit.

Lees meer

Karen

‘Eten gooi je niet weg, dat komt niet in mijn hoofd op’

Een banaan die nét iets te zwart is, yoghurt waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken of een droog plak brood: zonde om weg te gooien! Niet alleen voor het milieu, maar ook voor je portemonnee. Karen Blaakmeer woont met haar man en twee puberzoons in Gravenburg. Bij Karen in huis wordt er nagenoeg geen eten of drinken weggegooid. “Veel dingen kun je nog verwerken in recepten of na de houdbaarheidsdatum opeten.”

Lees meer

Repaircafé Ten Boer

“We betrekken de mensen heel erg bij de reparaties”

“Weggooien is zonde”, is het motto van het repaircafé in Ten Boer. Sinds 2016 komen in het Dorpshuis van Ten Boer vrijwilligers bijeen om binnen gebrachte producten te repareren. “Vijf keer per jaar hebben wij zitting op zaterdag tussen half tien en twee”, vertelt Piet Haanstra, voorzitter van het repaircafé in Ten Boer.

 

Lees meer

Suzanne

Weder: hoe kapotte kleding mensen samenbrengt

Suzanne Hofsteenge uit de Oranjebuurt is bedenker van het project ‘Weder’. Een project dat erop gericht is om vereenzaming van oudere buurtbewoners tegen te gaan en om bewoners te stimuleren om kleding te hergebruiken. Daarvoor organiseert ze elke dinsdagochtend tussen 9:00 en 11:00 uur een naaiochtend in buurtcentrum Oranjewijk aan de Prinsesseweg in de stad.

Lees meer

Peter

Circulair houtbewerker Peter: “Ik hou van schimmels en gezwellen.”

“Ik was altijd al aan het knutselen, als kind al. Maar mijn bedrijf is eigenlijk ontstaan uit nood”, vertelt circulair houtbewerker Peter van Eijsden vanuit zijn werkplaats in de Biotoop in Haren. Hij is de oprichter van Fout Hout, een bedrijf dat hout hergebruikt. Nadat zijn vorige bedrijf failliet ging, moest hij met weinig geld een huis inrichten. Dat bracht hem bij het creatief hergebruiken van hout.

Lees meer

Siep en Saskia

“Minder afval begint bij een goede voorbereiding.”

Siep Dekker en Saskia Osinga uit Lewenborg zijn al geruime tijd bezig met het creëren van bewustwording als het om afval gaat. Dit doen zij zowel vanuit het bewonersplatform als vanuit hun eigen betrokkenheid bij hun leefomgeving. Wat is hun mening over afval en welke ideeën dragen zij aan?

Lees meer

Jesse

“We hebben niet eens door hoeveel we weggooien”

Jesse Ludolphy wil anderen inspireren om minder weg te gooien. Hij leeft al veertien maanden zonder plastic te kopen en probeert anderen te overtuigen dat het met minder kan.

Lees meer

Diane

“De ecologische ‘footprint’ van mijn garderobe ligt een stuk lager”

Diane Groeneweg uit Haren draagt tweedehands kleding. Ze koopt haar stukken ook wel nieuw, maar de tweedehands kledingzaken in haar dorp zijn voor Diane een duurzaam en vriendelijk geprijsd alternatief voor gewone modezaken. Ook koopt en verkoopt ze kleding via Vinted, een soort van Marktplaats voor tweedehands kleding, schoenen en accessoires.

Lees meer